BİLMENİZ GEREKENLER: Kurdeşen nedir? Kurdeşen, ürtiker olarak da bilinir. Ürtikerin boyutu ve şekli değişebilir ve derinizin herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir. Hafif veya şiddetli olabilir ve birkaç dakika ile birkaç gün arasında sürebilir. Kurdeşen, anafilaksi adı verilen ve derhal tedavi edilmesi gereken şiddetli bir alerjik reaksiyonun işareti olabilir. Altı haftadan uzun süren kurdeşen, uzun süreli tedavi gerektiren kronik bir durum olabilir. Kurdeşen neden oluşur? Kurdeşene, bir bağışıklık sistemi reaksiyonu neden olur. Aşağıda genel tetikleyici unsurlar verilmiştir: - Sert kabuklu yemiş, yumurta ya da deniz kabukluları gibi besin alerjileri
- Gıda boyaları, katkı maddeleri ya da koruyucuları
- İbuprofen ya da antibiyotikler gibi ilaçlara alerji
- Soğuk algınlığı ya da mononükleozis gibi enfeksiyonlar
- Böcek ısırıkları
- Evcil hayvanlar, bitkiler veya lateks
- Stres
Kurdeşenin nedeni nasıl teşhis edilir? Sağlık görevliniz sizi muayene edecek ve belirtileriniz ile ilgili soru soracaktır. Aynı zamanda ailenizin tıbbi geçmişi, aldığınız ilaçlar ve tükettiğiniz yiyecekler hakkında da soru sorabilir. Sağlık görevlinize yakın zamanda yaşadığınız travma, stres veya allerjen teması varsa bu konuda bilgi verin. Bir tetikleyiciye maruz kaldıktan ve ardından egzersiz yaptıktan sonra anaflaksi geliştiyse ilave testlere ihtiyacınız olabilir. Buna egzersize bağlı anaflaksi adı verilir. Aşağıdakilerden herhangi birine ihtiyacınız olabilir: - Cilt testi olası tetikleyicilere karşı cildinizin nasıl tepki verdiğini kontrol etmek için kullanılır. Sağlık görevliniz, cildinizin üzerine küçük miktarda tetikleyici bir madde koyacaktır. Bu alanı, üzerinde 2 gün kalacak olan bir plasterle kapatacaktır. Ardından, cildinizde reaksiyon olup olmadığını kontrol edecektir.
- Yükleme testi kurdeşeninize neden olabilecek unsurun artan dozlarını vermek için kullanılır. Sağlık görevliniz reaksiyon olup olmayacağını gözleyecektir.
Kurdeşen nasıl tedavi edilir? Kurdeşen, sıklıkla, tedavi edilmeden iyileşir. Kronik kurdeşenin birden fazla ilaç veya aşağıda listelenenler dışındaki diğer ilaçlarla tedavi edilmesi gerekebilir. Aşağıda kurdeşeni tedavi etmeye yönelik yaygın ilaçlar yer almaktadır: - Antihistaminikler kaşıntı veya deri döküntüsü gibi hafif belirtileri azaltır.
- İltihabı kızarıklığı, ağrıyı ve şişmeyi azaltır.
- Epinefrin anafilaksi gibi şiddetli alerjik reaksiyonları tedavi etmek için kullanılır.
Anafilaksi bulgu ve belirtileri için hangi önlemleri almalıyım? - Derhal sadece uyluğun dış kısmında kasın içine 1 epinefrin iğnesi yapın.
- İğneyi yerinde bırakın belirtilen şekilde iğneyi yerinde bırakın. Sağlık görevliniz, iğneyi çıkarmadan önce 10 saniye kadar yerinde bırakmanızı önerebilir. Bu, epinefrinin tamamının uygulandığından emin olmanıza yardımcı olur.
- 911'i arayın ve acil servise gidin. iğne belirtileri iyileştirmiş olsa dahi gidin. Arabayı kendiniz kullanmayın. Kullanılan epinefrin iğnesini de yanınızda getirin.
Anaflaksi riskim varsa, hangi güvenlik önlemlerini almam gerekir? - İki adet epinefrin iğnesini her zaman yanınızda taşıyın. Epinefrin yalnızca yaklaşık 20 dakika işe yarayacağından ve belirtiler tekrarlayabileceğinden dolayı, ikinci bir iğneye ihtiyacınız olabilir. Sağlık görevliniz, size ve aile üyelerine iğnenin nasıl yapılacağını gösterebilir. Son kullanma tarihini her ay kontrol edin ve son kullanma tarihi geçmeden değiştirin.
- Bir eylem planı oluşturun. Sağlık görevliniz, bir reaksiyonu tedavi etmek için acil durum planını ve alerjiyi açıklayan yazılı bir plan oluşturmanıza yardımcı olabilir. Plan, belirtilerin tekrarlaması veya ilk iğneden sonra düzelmemesi durumunda ikinci epinefrin iğnesinin ne zaman yapılacağını açıklar. Eylem planı ve acil durum talimatlarının kopyalarını aile üyelerinize, işyeri ve okul personeline ve gündüz bakım uzmanlarına verin. Onlara, epinefrin iğnesinin nasıl yapılacağını gösterin.
- Egzersiz yaparken dikkatli olun. Egzersize bağlı anaflaksiniz varsa, yemek yedikten hemen sonra egzersiz yapmayın. Herhangi bir anaflaksi işareti veya belirtisi gelişmeye başlarsa derhal egzersizi bırakın. Öncelikle yorgunluk, ısınma veya deride kaşıntı hissedebilirsiniz. Egzersiz yapmaya devam ederseniz ürtiker, şişme ve ciddi nefes sorunları gelişebilir.
- Tıbbi uyarı kimlik kartı taşıyın. Alerjiyi açıklayan bir tıbbi uyarı bilekliği takın ya da yanınızda bir kart taşıyın. Bu malzemeleri nereden edinebileceğinizi sağlık hizmetleri uzmanınıza sorun.
- Tetikleyici unsuların ve belirtilerinizin listesini tutun. Yediğiniz ve içtiğiniz ya da cildinize sürdüğünüz her şeyi 3 hafta boyunca kaydedin. Stresli olayları ve kurdeşen başlamadan hemen önce ne yaptığınızı da not edin. Kaydı sağlık görevlinize yaptığınız takip ziyaretlerinizde yanınızda getirin.
Kurdeşenin yönetimi konusunda ne yapabilirim? - Cildinizi soğutun. Bunun yapılması kaşıntının hafiflemesine yardımcı olabilir. Kurdeşene soğuk torba uygulaması yapın. Soğuk suya bir el havlusu batırın, sıkın ve kurdeşenin üzerine koyun. Cildinizi soğuk yulaf ezmesi banyosunda da bekletebilirsiniz.
- Kurdeşeni ovuşturmayın. Bunun yapılması deriyi tahriş ederek daha fazla kurdeşen dökmenize neden olabilir.
- Bol giysiler giyin. Sıkı kıyafetler deriyi tahriş ederek daha fazla kurdeşen dökmenize neden olabilir.
- Stresi yönetin. Stres kurdeşeni tetikleyebilir ya da kötüleştirebilir. Derin nefes almak gibi yeni rahatlama yöntemleri öğrenin.
Anafilaksi bulgu veya belirtileri için 911'i arayın, örneğin, nefes almada güçlük, ağız ve boğazınızda şişlik veya hırıltı. Ayrıca kaşıntı ve deri döküntüsü ile karşılaşabilirsiniz veya bayılacak gibi hissedebilirsiniz. Ne zaman acil yardım istemeliyim? - Kalbiniz normalden daha hızlı atıyor.
- Karnınıza kramp giriyor veya şiddetli bir ağrı var.
Sağlık görevlimle ne zaman görüşmeliyim? - Ateşiniz var.
- Deriniz ilacınızı aldıktan 24 saat sonra bile kaşınıyor.
- 7 günlük tedavi sonrasında kurdeşeniniz halen iyileşmedi.
- Eklemleriniz ağrıyor ve şişti.
- Durumunuz veya bakımınız hakkında soru ya da endişeleriniz var.
|