BİLMENİZ GEREKENLER: Güneş yanığı nedir? Güneş yanığı, cildinizin ultraviyole (UV) radyasyona maruz kalarak hasar görmesidir. UV radyasyonu, güneş ışığından ve solaryum yatakları gibi cihazlardan gelir. Güneş yanığı riskimi neler artırır? - Bazı ilaçlar, güneş ışığına daha hassas hale gelmenize neden olabilir. Hangi ilaçların sizin için güneş yanığı riskini arttırabileceği hakkında daha fazla bilgi edinmek için sağlık görevlinizle konuşun.
- Uzun süre boyunca UV ışınlarına maruz kalma riskinizi artırır. Cildiniz UV ışınları altında ne kadar uzun süre kalırsa, güneş yanığı riskiniz de o kadar yüksektir.
- Çok açık veya soluk renkli bir cilt tonu güneş yanığı riskini arttırır.
- Günün saati riskinizi artırabilir. 10 AM ile 3 PM arası güneş daha sıcaktır ve daha fazla UV radyasyonu açığa çıkarır.
- Korunmayan cilt daha kolay yanar. Cildinizi güneş losyonu veya kıyafetlerle korumasız risk artar.
Güneş yanığının bulgu ve belirtileri nelerdir? Bulgu ve belirtileriniz UV ışınları altındayken ortaya çıkabilir. Maruz kaldıktan birkaç saat sonra da ortaya çıkabilirler. Belirtileriniz 12 ila 24 saat sonra daha da kötüye gidebilir. Aşağıdaki belirtilerden herhangi biri baş gösterebilir: - Deride kızarıklık
- Acı veya yanma hissi
- Şişme ve gerginlik hissi
- Kabarcıklar
- Kaşıntı
- Soyulma ve pullanma
Güneş yanığı nasıl teşhis edilir? Sağlık görevliniz işaret ve belirtilerinizi sorup sizi muayene edecektir. Size güneş altında veya solaryum yatağında hangi sıklıkta ve ne kadar kaldığınızı sorabilir. Cildinizi UV ışınlarından korumak için güneş losyonu veya koruyucu giysi kullanıp kullanmadığınızı da sorabilir. Ailenizde herhangi birinin kolaylıkla güneş yanıklarına maruz kalıp kalmadığını veya cilt kanseri geçmişine sahip olup olmadığını sorabilir. Herhangi bir ilaç kullanıyorsanız veya başka sağlık durumlarınız varsa sağlık görevlinizi haberdar edin. Güneş yanığı nasıl tedavi edilir? Güneşten ve solaryum yataklarından uzak durmanız gerekir. Tedavi belirtileri azaltabilir: - Soğuk kompres uygulayın. Soğuk bir kompres ya da ıslak havlu, cildinizi yumuşatmaya yardım edebilir.
- Kısa banyo veya duş alın. Ilık suyla banyo yapın veya duş alın. Cilt tahrişini azaltmaya yardımcı olması için banyo suyuna yulaf unu, karbonat veya mısır nişastası katın.
- Cildinizi nemli tutmak için losyon ya da jel kullanın. Aloe vera, vazelin veya merhemler bu kapsamdadır. Bunlar, cildinizin serinlemesine ve ağrının ve kızarıklığın azalmasına yardımcı olabilir. Sizin için en uygun ürünlerin hangileri olduğunu sorun.
- Belirtilen şekilde sıvı tüketin. Bunun yapılması vücudun su kaybetmesini önlemeye yardımcı olur. Her gün içmeniz gereken sıvı miktarını ve sizin için en uygun olan sıvıları danışın.
- İlaçlar:
- Asetaminofen ağrınızı dindirmek için kullanılır. Çok fazla asetaminofen alımı karaciğere zarar verebilir. Aldığınız ilaçların içindeki aktif bileşenler hakkında bilgi almak için etiketleri okuyun. Asetaminofen içeren birden fazla ilaç almadan önce sağlık görevlinize sorun. Bir ağrı kesici de almanız isteniyorsa, reçetesiz satılan ilacı kullanmaya başlamadan önce sorun.
- NSAID'ler, örneğin ibuprofen; şişmeyi, ağrıyı azaltır ve ateşi düşürmeye yardımcı olur. Bu ilaç, doktor tavsiyesi olsa da olmasa da alınabilir. NSAID'ler, belirli kişilerde mide kanamasına ya da böbrek rahatsızlıklarına neden olabilir. Kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız, NSAID'lerin sizin için güvenli olup olmadığını sağlık görevlinize mutlaka sorun. İlaç etiketini kesinlikle okuyun ve üzerinde belirtilen talimatları uygulayın.
- İltihabı kızarıklığı, ağrıyı ve şişmeyi azaltır. Bu ilaç, hap olarak ya da güneşten yanmış alanlara uygulamak üzere losyon olarak verilebilir.
Güneş yanığını nasıl önleyebilirim? - SPF değeri 15 veya daha yüksek olan güneş losyonlarını kullanın. Güneş losyonunu dışarı çıkmadan 15 ila 30 dakika önce sürün ve her 2 saatte bir yenileyin. Yüzdükten, terledikten ve kendinizi kuru bir havlu ile kuruladıktan sonra yeniden güneş losyonu sürmeniz gerekir.
- UV ışınlarını engelleyecek giysiler giyin. Bunlar koyu renkli, sıkı örülmüş bir kumaştan yapılmış bol kıyafetlerdir. Pantolonlar, uzun kollu gömlekler, geniş şapkalar ve güneş gözlükleri de UV ışınlarını engellemeye yardımcı olur.
- 10.00 ile 15.00 saatleri arasında dışarı çıkmayın. Bu şekilde yoğun konsantrasyonlardaki UV ışınlarından kaçınabilirsiniz.
- Daha az maruz kalın. Uzun süreyle dışarıda ya da solaryum yataklarında kalmayın.
- Vitamin takviyelerini sorun. A, C ve E vitaminleri cildinizi UV ışınlarından korumaya yardımcı olur.
Ne zaman acil yardım istemeliyim? - Cildinizde çatlayıp kanayan birçok çatlak var.
- Kendinizi halsiz, bayılacak gibi ya da kendinizden geçecek gibi hissediyorsunuz.
- İlaçla geçmeyen yeni baş ağrılarınız var.
- Düşünmekte ve hatırlamakta güçlük yaşıyorsunuz.
Sağlık görevlimle ne zaman görüşmeliyim? - Ateşiniz var.
- Cildiniz kızardı ve güneş losyonu yüzünden kaşınıyor.
- Yeni ya da rengi, şekli veya boyutu değişen bir beniniz var.
- Cildiniz ve ağzınız kurudu ve çok susadınız.
- Durumunuz veya bakımınız hakkında soru ya da endişeleriniz var.
|